|
|
|
|
Toen in het Limburgse Helden in 1994 de vijftigste herdenking van de bevrijding gevierd werd, wilde men niet voorbijgaan aan het drama dat zich enkele weken voor die bevrijding in het gebied tussen de Peel en de Maas afspeelde: de grote kerkrazzia van 8 oktober 1944. Tijdens de bijeenkomst die aan de deportatie en dwangarbeid besteed werd, bleek er onder de slachtoffers een grote behoefte te bestaan om hun ervaringen voor het nageslacht vast te leggen. Een half jaar later werd de Stichting Deportatie oktober 1944 Noord- en Midden-Limburg opgericht, met als doel een wetenschappelijke studie over de deportatie te publiceren, aangevuld met een educatief element voor de jeugd. De historicus dr. A.P .M. Cammaert ging met het eerste deel van die doelstelling aan de slag, en voltooide eind 1996 het indrukwekkende boek Sporen die bleven. Een herziene druk van het boek -aangevuld met informatie over alle grote razzia's in Nederland na I oktober 1944 is bijna gereed en wordt bij voldoende inschrijving begin 2002 uitgegeven door de Stichting Deportatie. Voor de uitvoering van het tweede doel zocht en vond de Stichting Deportatie steun bij het Nationaal Oorlogs en Verzetsmuseum in Overloon, waar in mei 1996 het nationaal monument voor de dwangarbeiders onthuld werd. Samen verwierven zij voldoende subsidie om een educatief pakket samen te stellen. De kern van dat pakket moest een roman zijn over de deportatie en de dwangarbeid. En wie kon dat boek beter schrijven dan Ton van Reen, met zijn Heldense roots, zijn betrokkenheid bij slachtoffers van onrecht en zijn capaciteiten als schrijver? Zijn boek moest het leed van de dwangarbeiders ook voor jonge lezers invoelbaar maken. Maar Ton van Reen deed meer. Op basis van de ervaringen van Leo Steeghs schreef hij een boek dat de allure van een roman kreeg; een boek dat een beeld schetst van het leven in een dorp tijdens de Tweede Wereldoorlog. Intussen groeien de
activiteiten van de Stichting Deportatie en het Nationaal Oorlogs en
Verzetsmuseum verder uit. Er zijn contacten gelegd met Duitse verenigingen die
in het reine will en komen met het nazi-verleden van hun land. Tijdens de
wederzijdse bezoeken tussen ex-dwangarbeiders en deze verenigingen groeit het
begrip en respect. In oktober 1999 waren in Overloon twee tentoonstellingen over
dwangarbeid te zien: de door de Duitse vereniging Erinnern fur die Zukunft
samengestelde expositie Unter Menschen, over dwangarbeid in het gebied
rond Moers, en een expositie van de Vereniging Dwangarbeiders Nederland.
|
|
Copyright: Ton van Reen.
|